Υπάρχουν εν ζωή Βρετανοί πολίτες οι οποίοι γεννήθηκαν πριν από την εμφάνιση της μαζικής αντιπροσωπευτικής ψευτοδημοκρατίας.
Οι γυναίκες δεν ψήφιζαν όλες μέχρι και το 1929, ενώ μέχρι το 1918 δεν ψήφιζαν όλοι οι άνδρες. Χρειάστηκε η θηριωδία του Μεγάλου Πολέμου για να αναγκαστεί το κράτος να τους χειραφετήσει.
Αναφέρομαι, το τονίζω, στη Βρετανία, μια χώρα που μετράει αιώνες πολιτικού διαφωτισμού. Σε άλλες χώρες, η αντιπροσωπευτική δημοκρατία έχει ακόμα πιο μικρές ρίζες.
Αυτό που θεωρούμε δεδομένο σήμερα, ότι το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είναι ελεύθερο να επιλέξει τους ηγέτες του, δεν είναι παρά μια πολύ πρόσφατη ιστορική εξέλιξη. Στη μεγαλύτερη ως τώρα δοκιμασία, τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο,τέθηκε σε αναστολή. Κατά τη διάρκεια μιας άλλης μεγάλης πρόκλησης, την ύφεση του μεσοπολέμου, παραδόθηκε σε αυταρχικούς ηγέτες σε κοινωνίες τόσο προηγμένες όσο η Γερμανία και η Ιταλία.
Είναι εκ των πραγμάτων δύσκολο να φανταστούμε το τέλος του μοναδικού πολιτικού συστήματος που έχουμε γνωρίσει.
Η υπόθεση ότι ο αυταρχισμός είναι η μόνη εναλλακτική σε αυτό που έχουμε, είναι κατανοητή. Όταν στο παρελθόν κατέρρευσε η αντιπροσωπευτική δημοκρατία, κατέρρευσε προς αυτήν την κατεύθυνση.
Αλλά δεν είναι μόνο ένα το σενάριο στο οποίο μπορεί να βυθιστεί το Δυτικό ψευτοδημοκρατικό σύστημα.
Αυτό τον μήνα, το Pew Research Center δημοσίευσε μια παγκόσμια έρευνα για τις διάφορες στάσεις απέναντι στη δημοκρατία.
Στη Δύση, το 80% των ανθρώπων δήλωσαν ότι η αντιπροσωπευτική δημοκρατία είναι κάτι καλό. Μόλις το 13% υποστήριξε το ίδιο για την ηγεμονία ενός κυρίαρχου ηγέτη χωρίς την ύπαρξη κοινοβουλίου ή δικαστηρίων. Όσοι υποθέτουν μια αυστηρή επιλογή ανάμεσα στα δύο μοντέλα, μπορεί προς το παρόν να ηρεμήσουν.
Το πρόβλημα είναι πως το 43% ενέκρινε ένα σύστημα στο οποίο "ειδικοί", όχι εκλεγμένοι αξιωματούχοι, λαμβάνουν αποφάσεις (αυτό περίπου το ποσοστό ισχύει και στη Βρετανία και στις ΗΠΑ) και το 70% ήθελε ένα όπου «πολίτες, και όχι εκλεγμένοι αξιωματούχοι ψηφίζουν απευθείας σε μεγάλα εθνικά ζητήματα για να αποφασίσουν τι θα νομοθετηθεί».
Στη Βρετανία, παρά ή ενδεχομένως εξαιτίας της εμπειρίας του δημοψηφίσματος, το ποσοστό ήταν σχετικά χαμηλό, αλλά και πάλι το 56% ήταν υπέρ έναντι ενός 38%.
Η πιθανότερη απειλή στην αντιπροσωπευτική ψευτοδημοκρατία δεν είναι η δικτατορία. Είναι μια πλατωνική τεχνοκρατία ή το πιθανότερο μια άμεση δημοκρατία.
Οι
πολίτες παραμένουν σε εγρήγορση για τον κίνδυνο εμφάνισης ενός
αυταρχικού ηγεμόνα. Ο 20ός αιώνας προσέφερε πάρα πολλά παραδείγματα σε
πολλές χώρες, με πολύ άσχημα αποτελέσματα. Ο γενικότερος κανόνας είναι
ότι όσο περισσότερο ανησυχεί μια κοινωνία για έναν δικτάτορα, τόσο
λιγότερο ευπαθής είναι και η Δύση ανησυχεί για αυτό σε μόνιμη βάση.
Πολύ πιο
επικίνδυνες για την Δυτική αντιπροσωπευτική ψευτοδημοκρατία είναι τα
Άμεσα Δημοκρατικά συστήματα όπως φανερώνουν τα ευρήματα του ινστιτούτου
Pew και οι τάσεις της τεχνολογίας και της οικονομίας.Οι επιχειρήσεις κάποτε ενίσχυαν την αντιπροσωπευτική ψευτοδημοκρατία. Οι μεγάλες εταιρείες (όπως η Ford, η McDonald’s και η Sony) ήταν οι ίδιες σαν κυβερνήσεις. Προσλάμβαναν κατά κύματα, παρήγαγαν υλικά πράγματα και είχαν στελέχη που δεν διέφεραν πολύ από την πολιτική ελίτ.
Στο διαδίκτυο έχουν δημιουργηθεί μεταξύ άλλων συμπεριφορές που μοιάζουν πιο πολύ με κυλιόμενα δημοψηφίσματα τα οποία επιτρέπουν σε δισεκατομμύρια ανθρώπους να έχουν άμεσο λόγο, μια άμεση γνώμη που η ανθρωπότητα είχε να δει από την εποχή της αρχαίας Αθήνας.
Οι αυταρχικές Αριστερές / Δεξιές δικτατορίες, οι μοναρχίες, οι τεχνοκρατίες και φυσικά η αντιπροσωπευτική ψευτοδημοκρατία μπορούν να προστατέψουν τους πλούσιους από τους φτωχούς, την γνώμη των λίγων έναντι των πολλών.
Η άμεση δημοκρατία δίνει στους φτωχούς και στους πολλούς τη μέγιστη δύναμη έναντι των πλουσίων.
Αν καταρρεύσει η αντιπροσωπευτική ψευτοδημοκρατία, όπως κάποτε οι μοναρχίες, μπορεί οι κοινωνίες να μην αντικρίσουν το πρόσωπο ενός δικτάτορα. Μπορεί να αντικρίσουν τα θυμωμένα πρόσωπα όλων μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου