Με σχεδόν 720.000 στρατιώτες η Τουρκία είναι μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες η χώρα με τον περισσότερο στρατό στο ΝΑΤΟ.
«Το Ισλαμικό Κράτος είναι ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους που απειλούν τη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια».
Αυτή η
πρόταση ίσως ήταν η πιο αντιπροσωπευτική μεταξύ των δυτικών κυβερνήσεων.
Εκφωνημένη από τον Χουσείν Καρσλιόγλου στην εναρκτήρια ομιλία του στη
Διάσκεψη Ασφαλείας του Βερολίνου. Ο Καρσλιόγλου είναι ο Τούρκος Πρέσβης
στη Γερμανία – το επιστόμιο της τουρκικής κυβέρνησης σε αυτή τη χώρα.
Πολιτικά επικρίνεται στη Γερμανία ο ρόλος της – προφανώς –
«αναποφάσιστης» Τουρκίας στον αγώνα κατά των ισλαμιστών, την τακτική της
εναντίον των Κούρδων, την αυταρχική συμπεριφορά του Προέδρου της
Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ειδικά τους τελευταίους μήνες υπήρξαν
πολλές αμφιβολίες ως προς το αν η τουρκική κυβέρνηση παραμένει πιστή
στους δυτικούς συμμάχους της.
Σύμμαχος του ΝΑΤΟ από την πρώτη ώρα
Αυτό το έτος η Τουρκία ήταν η χώρα εταίρος στην Διάσκεψη Ασφαλείας
του Βερολίνου. Το συνέδριο λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο και είναι μια
οργάνωση του λόμπι των στρατιωτικών και αμυντικών εταιρειών από τις
δυτικές χώρες.
Η Lockheed Martin και η Airbus ανήκουν στους κύριους χορηγούς.
Άνδρες και γυναίκες με στρατιωτικές στολές δίνουν τον κυρίαρχο τόνο.
Τίποτε δεν φαίνεται να έχει αφεθεί στην τύχη. Ούτε καν η επιλογή της
χώρας εταίρου.
Στον πολιτικό διάλογο η Τουρκία θεωρείται συχνά ως αουτσάιντερ, στον
κόσμο του ΝΑΤΟ αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του δυτικού συστήματος της
συμμαχίας. Αυτή είναι και η ουσία του συνεδρίου.
Στο Βερολίνο υπογραμμίστηκε ότι η Τουρκία είναι από το 1952 μέλος στον Οργανισμό του Βορειοατλαντικού Συμφώνου.
Αυτό την καθιστά ως ένα από τα πρώτα μέλη.
Με σχεδόν 720.000 στρατιώτες η Τουρκία είναι μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες η χώρα με τον περισσότερο στρατό στο ΝΑΤΟ.
Οι τουρκικές συμμετοχές με την πλευρά των συμμάχων αναφέρονται από τον πόλεμο της Κορέας στη δεκαετία του πενήντα.
Σήμερα, η Τουρκία είναι μια χώρα εταίρος της στρατιωτικής αποστολής
της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Βοσνία, με το δεύτερο μεγαλύτερο άγημα στην
περιοχή.
Τούρκοι στρατιώτες πολέμησαν στο πλευρό των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν και
στο Ιράκ και η χώρα συμμετέχει στις δυτικές στρατιωτικές αποστολές στην
Αφρική.
Στις αρχές Οκτωβρίου του τρέχοντος έτους, η τουρκική εθνοσυνέλευση
ενέκρινε μια επέμβαση των τουρκικών στρατευμάτων στο Ιράκ και τη Συρία.
Η απειλή είναι αρκετά μεγάλη, η κατάσταση τεταμένη εδώ και μήνες.
Οι Τούρκοι αντιπρόσωποι στο Βερολινέζικο συνέδριο υπογράμμισαν τον
σημαντικό ρόλο της χώρας τους στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους.
Η επιθυμία της Τουρκίας να προωθήσει ισχυρότερους δεσμούς με το
ευρωπαϊκό τομέα της άμυνας παρεμποδίζεται από μια προφανή απροθυμία από
την Ευρωπαϊκή Ένωση να εμπλακεί πλήρως με τη χώρα, δήλωσε ο Τούρκος
υπουργός Άμυνας στις 2 Δεκεμβρίου στην γερμανική πρωτεύουσα του
Βερολίνου.
Ισότιμο λόγο στην Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας της ΕΕ
Μιλώντας στην 13η ετήσια Διάσκεψη Ασφαλείας του Βερολίνου στη
γερμανική πρωτεύουσα, ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας Ισμέτ Γιλμάζ δήλωσε
ότι η χώρα του έχει αποδείξει τη δέσμευσή της να συνεργαστεί με την
Ευρώπη μέσω της συμμετοχής της στο ΝΑΤΟ και άλλους κυβερνητικούς και
στρατιωτικούς θεσμούς, αλλά ότι αυτό δεν γίνεται πλήρως αμοιβαία.
«Η Τουρκία ανέκαθεν υποστήριζε τις συνεργασίες και τις σχέσεις ΕΕ-ΝΑΤΟ, και έδωσε μεγάλη σημασία στις σχέσεις αυτές.
Η Τουρκία έχει υποστηρίξει ενεργά την ανάπτυξη της Κοινής Πολιτικής
Ασφάλειας και Άμυνας της ΕΕ από την αρχή, τόσο ως υποψήφια προς ένταξη
χώρα και ως σύμμαχος στο ΝΑΤΟ, και η Τουρκία έχει λάβει μέρος σε όλες
τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις στις οποίες έχει προσκληθεί.
Η Τουρκία έχει δείξει, επίσης, τη βούληση και την αποφασιστικότητά
της να στηρίξει τις πρωτοβουλίες της ΕΕ για την ανάπτυξη των αμυντικών
δυνατοτήτων της, συμπεριλαμβανομένων των Συγκροτημάτων Μάχης του
Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας [ΕΟΑ]», είπε ο Γιλμάζ.
Και πρόσθεσε: «Ωστόσο, η ΕΕ δεν έχει εργαστεί αρκετά για μια
στενότερη συνεργασία με την Τουρκία, καθώς και οι όροι της [συνεργασίας]
δεν έχουν εφαρμοστεί πλήρως – η Τουρκία δεν έχει κληθεί να συμμετάσχει
στην προετοιμασία και την υλοποίηση συνεργασίας της άμυνας της ΕΕ στην
οποία η Τουρκία έχει συμβάλει».
Σύμφωνα με τον Γιλμάζ, τα βασικά σημεία της απογοήτευσης ήταν ο
αποκλεισμός της Τουρκίας από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας, και η
αποτυχία να υπογραφούν συμφωνίες για την ανταλλαγή των διαβαθμισμένων
πληροφοριών. «Πιστεύουμε ακράδαντα ότι οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ εκτός ΕΕ
[στην Ευρώπη] πρέπει να συμμετέχουν στην πρωτοβουλία της άμυνας της ΕΕ,
και να είναι μέρος της διαδικασίας λήψης αποφάσεων», τόνισε.
Όπως σημείωσε ο Γιλμάζ, με την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ να αντιμετωπίζουν
όλο και πιο πολύπλοκες προκλήσεις της παγκόσμιας ασφάλειας, ενώ
αντιμετωπίζουν τη συρρίκνωση των αμυντικών προϋπολογισμών, είναι ακόμα
πιο σημαντικό το γεγονός του αγκαλιάσματος ενός νέου επιπέδου
πολυεθνικής συνεργασίας έτσι ώστε να παρέχει αποτελεσματική ασφάλεια.
«[Αυτή η αυξημένη συνεργασία είναι] ιδιαίτερα σημαντική για τις
αμυντικές βιομηχανίες μας», είπε ο Γιλμάζ. «Πρέπει να εργαστούμε μαζί
για να αναπτύξουμε τις μελλοντικές αμυντικές δυνατότητές μας. Είμαι
βέβαιος ότι αν θέλουμε να έχουμε έναν πιο ασφαλή κόσμο όλες οι
συμμαχικές χώρες πρέπει να αναπτύξουν μια κοινή και ολοκληρωμένη
αμυντική ικανότητα».
Με τον τομέα της τουρκικής άμυνας να έχει μεταμορφωθεί σε ένα
σημαντικό παγκόσμιο παίκτη κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, ο
Γιλμάζ πιστεύει ότι η χώρα του έχει πολλά να προσφέρει στην Ευρώπη, στην
ανάπτυξη αυτής της αυξημένης ασφάλειας.
«Η τουρκική αμυντική βιομηχανία έχει αναπτυχθεί σημαντικά κατά τις
τελευταίες δεκαετίες, και έχει αναπτύξει μια ευρεία ποικιλία των
προϊόντων άμυνας που είναι πολύ ανταγωνιστικά στη διεθνή αγορά. Έχουμε
γίνει ένας από τους κορυφαίους συνεργάτες σε πολυεθνικά προγράμματα,
όπως το Ευρωπαϊκό A400M [αεροσκάφος μεταφοράς] και το υπό την ηγεσία των
ΗΠΑ [Joint Strike Fighter] JSF.
Η τουρκική αμυντική βιομηχανία είναι αποδεδειγμένα ένας εταίρος για
την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία και τα προγράμματα, και έχει
σημαντικές δυνατότητες να συμβάλει στην ευρωπαϊκή τεχνολογική και
βιομηχανική βάση στο μέλλον», είπε.
Στο πλαίσιο του συνεδρίου θίχτηκαν ζητήματα ασφάλειας στην γειτονιά
της Ευρώπης. Ο Γιλμάζ είχε επίσης την ευκαιρία να διευκρινίσει τη θέση
της Τουρκίας σε μια σειρά από τρέχοντες περιφερειακές προκλήσεις
ασφαλείας.
«Το πνεύμα του χρόνου ορίζεται από την παγκόσμια αστάθεια και ένα
αβέβαιο περιβάλλον ασφαλείας», είπε. «Ενώ η απειλή των παγκόσμιων
πολέμων έχει υποχωρήσει, ο κόσμος αντιμετωπίζει περίπλοκα και εύθραυστα
περιβάλλοντα ασφαλείας, μέσω της τρομοκρατίας, του φονταμενταλισμού, τα
όπλα μαζικής καταστροφής, η μετανάστευση, η κλιματική αλλαγή, κ.ο.κ., οι
παγωμένες συγκρούσεις μπορούν εύκολα να μετατραπούν σε ένοπλες
συγκρούσεις, [και το] 2008 ο πόλεμος στην Γεωργία [με τη Ρωσία] ήταν μια
υπενθύμιση ότι παγωμένες συγκρούσεις δεν θα μπορούσαν μείνουν παγωμένες
για πάντα».
Σχετικά με το θέμα της Ρωσίας ο ο Γιλμάζ επιβεβαίωσε τη θέση της
Τουρκίας όσον αφορά την κρίση με την Ουκρανία, λέγοντας: «Εμείς δεν
αναγνωρίζουμε την παράνομη ρωσική προσάρτηση της Κριμαίας, και
στηρίζουμε τις διαπραγματεύσεις με βάση την εδαφική ακεραιότητα της
Ουκρανίας και των κανόνων του διεθνούς δικαίου. Αναζητούμε τρόπους
παροχής τεχνικής συνδρομής στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένου μη
θανατηφόρου στρατιωτικού εξοπλισμού».
Μακριά από την Ευρώπη, αλλά στα σύνορα της Τουρκίας, ο εμφύλιος
πόλεμος στην Συρία και η προκαταβολή του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ
είναι θέματα που συνεχίζουν να απασχολούν την τουρκική κυβέρνηση.
«Οι εξελίξεις στη Συρία ενέχουν σημαντικό κίνδυνο για την
περιφερειακή σταθερότητα, και [το καθεστώς Άσαντ] είναι αποκλειστικά
υπεύθυνο. Το Ισλαμικό Κράτος ενέχει κινδύνους, αλλά είναι σημαντικό να
μην απωλεσθεί η εστίαση στην αιτία του προβλήματος,» εξήγησε. «Όσο
παραμένει ο Άσαντ, η Συρία θα παραμείνει υπό ασταθής επιρροή στην
περιοχή. Εάν η διεθνής κοινότητα δεν λάβει αποφασιστική δράση, η περιοχή
αυτή θα κυλήσει σε μια ατέλειωτη θρησκευτική σύγκρουση».
Τέλος, ο Γιλμάζ είπε ότι η χώρα του είναι πρόθυμη να μεσολαβήσει
μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας για τον αμφισβητούμενο θύλακα
του Ναγκόρνο-Καραμπάχ – μια άλλη «ψυχρή σύγκρουση» που κινδυνεύει να
μετατραπεί σε θερμή, με ένα αρμενικό ελικόπτερο να έχει μόλις πρόσφατα
καταρριφθεί πάνω από την περιοχή.
H Kυπριακή Διάσταση
Η Τουρκία, επικαλούμενη τη Διακήρυξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην
Κοπεγχάγη το 2002, αναφορικά με τη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και του ΝΑΤΟ
στη διαχείριση κρίσεων, επιδιώκει συνεχώς την επέκταση της ιδέας της
«στρατηγικής συνεργασίας» ώστε να καλύπτει οτιδήποτε αφορά τις σχέσεις
ΕΕ-ΝΑΤΟ.
Στόχος της Τουρκίας είναι να αποκλείσει την Κυπριακή Δημοκρατία από
οποιαδήποτε συμμετοχή σε δραστηριότητες ΕΕ-ΝΑΤΟ. Επιπρόσθετα, η Τουρκία
αρνείται να συμφωνήσει στη διεύρυνση του διαλόγου ΕΕ-ΝΑΤΟ ώστε να
συμμετέχει η Κύπρος, χρησιμοποιώντας ως πρόφαση ότι η Κύπρος επέλεξε να
μη συμμετέχει στο Συνεταιρισμό για την Ειρήνη, ούτε έχει συνάψει
Συμφωνία Ασφάλειας με το ΝΑΤΟ ώστε να μπορεί να παίρνει διαβαθμισμένες
πληροφορίες.
Τα προβλήματα και οι επιπλοκές στη συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ προκύπτουν από
την σταθερή άρνηση της Τουρκίας να αποδεχθεί ότι η ΕΕ αποτελείται από
27 κράτη-μέλη και ότι η Κύπρος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος κάθε
συνεργασίας της ΕΕ με άλλους διεθνείς οργανισμούς.
Η τουρκική πλευρά επιμένει στις θέσεις της και ζητά την πλήρη
συμμετοχή της στην Κοινή Πολιτική Άμυνας και Ασφάλειας (ΚΠΑΑ) της
Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε ό,τι αφορά τη σχέση με τον EΟA, επιζητά την πλήρη
συμμετοχή της με αναφορά μάλιστα στη διευθέτηση Berlin Plus, ώστε να
επιτύχει τον ταυτόχρονο αποκλεισμό της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Με λίγα λόγια οι Τούρκοι στο Βαρολίνο απαίτησαν την είσοδό τους στην
ΕΕ από την πίσω πόρτα χωρίς την εφαρμογή των υποχρεώσεών τους έναντι
της Ένωσης και των κρατών-μελών της. Σημειωτέον, η Τουρκία προβάλλει
βέτο στην ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε μία σειρά διεθνών
οργανισμών και πρωτοβουλιών.
Πέραν όλων αυτών παρεμποδίζει τη συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ και ειδικότερα
το διάλογο σε θέματα ασφάλειας, απαιτώντας τη μη παρουσία της Κυπριακής
Δημοκρατίας στις σχετικές συναντήσεις, με αποτέλεσμα τη μη
πραγματοποίησή τους. Σε ανταπόδοση αυτής της συμπεριφοράς η Κυπριακή
Δημοκρατία δεν επιτρέπει την υπογραφή συμφωνίας ανάμεσα στην Τουρκία και
τον ΕΟΑ.
Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας, στην προσπάθειά τους να αξιοποιήσουν τη
μεγάλη τουρκική αμυντική αγορά, πιέζουν για εμπλοκή της Τουρκίας στα
αμυντικά προγράμματα του EΟΑ. Οι ΗΠΑ από τη πλευρά τους επιθυμούν την
επίλυση της διαφοράς έτσι ώστε να υπάρχει στρατηγική συνεννόηση μεταξύ
των δύο οργανισμών αλλά και συντονισμός των αξιωματούχων τους που
συμμετέχουν σε διεθνείς επιχειρήσεις.
Σημειωτέον ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει στηρίξει τις αποφάσεις για
το στρατηγικό συντονισμό ανάμεσα στους δύο οργανισμούς, στη βάση όμως
της αρχής της αυτονομίας και της αυτοτέλειάς τους. Κατά συνέπεια δεν
είναι διατεθειμένη να δεχθεί η Τουρκία να συμμετέχει στις δομές της ΚΠΑΑ
και ειδικότερα στο μηχανισμό λήψης των αποφάσεων, χωρίς να εκπληρώσει η
Τουρκία τις υποχρεώσεις της έναντι της ΕΕ και των κρατών-μελών της.
Αλλά ακόμα και στην περίπτωση που η επιθυμία της για συμμετοχή στην
ΚΠΑΑ αποτελεί τμήμα μίας υπαλλακτικής στρατηγικής για απόκτηση
προνομιακής σχέσης με την ΕΕ, η Άγκυρα αρνείνται να εκπληρώσει τις
υποχρεώσεις της σε σχέση με την Κυπριακή Δηοκρατία.
Υπάρχει φυσικά και η επιλογή ενός ισορροπημένου και περιορισμένης έκτασης συμβιβασμού.
Στα πλαίσιά του θα μπορούσε να γίνει δεκτό όπως υπάρξει υπογραφή
μίας συμφωνίας διοικητικών διακανονισμών ανάμεσα στην Τουρκία και τον
EΟΑ, ανάλογη με εκείνην που υπόγραψε η Νορβηγία και η οποία αποτελεί
πρότυπο στην περίπτωση τρίτων κρατών.
Το παζάρι για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Βερολίνου η Τουρκία παρουσιάζεται ως
αναπόσπαστος εταίρος στο δυτικό κόσμο – ερωτηματικά για την στάση της
χώρας δεν θα πρέπει να προκύψουν. Οι εταίροι του ΝΑΤΟ κατά την διάρκεια
του συνεδρίου δεν εξέφρασαν καμία απολύτως κριτική κατά της Τουρκίας.
Σε μια σειρά από παγκόσμιες συγκρούσεις η Τουρκία έχει σταθεί
σταθερά στο πλευρό των δυτικών εταίρων της, έτσι ο Χουσείν Καρσλιόγλου.
Όχι μόνο στρατιωτικά, ο περαιτέρω δυτικός προσανατολισμός της χώρας –
ήταν σαφής ο Τούρκος Πρέσβης: Ως απόφθεγμα της τουρκικής εξωτερικής
πολιτικής εξακολουθεί να παραμένει η πλήρη ένταξη της Τουρκίας στην
Ευρωπαϊκή Ένωση.
http://national-pride.org/2014/12/05
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου